“พิพิธภัณฑ์ครุฑ โดยธนาคารธนชาต” ถือเป็นพิพิธภัณฑ์ครุฑแห่งแรกและแห่งเดียวของอาเซียน โดยที่มา ในการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ครุฑนั้นเริ่มมาจากการที่ธนาคารธนชาตได้รวมกิจการกับธนาคารนครหลวงไทย จำกัด (มหาชน) (“ธนาคารนครหลวงไทย”) เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2554 ซึ่งธนาคารนครหลวงไทยนั้น เป็นธนาคารที่มี การดำเนินกิจการมากว่า 70 ปี และได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานเครื่องหมายครุฑพ่าห์หรือตราครุฑพระราชทานมาติดตั้งอยู่ที่สำนักงานใหญ่และสาขาต่าง ๆ ตั้งแต่ปี 2484 ซึ่งภายหลังการรวมกิจการกับธนาคารธนชาต ในปี 2554 จำเป็นต้องอัญเชิญเครื่องหมายครุฑพ่าห์ลงตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายครุฑพ่าห์ (ฉบับที่ 2) ปี 2535 ทั้งนี้ ธนาคารธนชาตได้ตระหนักถึงคุณค่าและเล็งเห็นความสำคัญขององค์ครุฑพระราชทานที่มีความผูกพันและความศรัทธากับคนไทย รวมทั้งยังเป็นสัญลักษณ์แทนองค์พระมหากษัตริย์ของไทย จึงได้มีการอัญเชิญองค์ครุฑจากสำนักงานและสาขาต่าง ๆ มาประดิษฐานยังศูนย์ฝึกอบรมบางปู เขตเทศบาลตำบลบางปู จังหวัดสมุทรปราการ และก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ครุฑขึ้น เพื่อร้อยเรียงเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับองค์ครุฑในรูปแบบสื่อผสมผสาน (Multimedia) โดยยึดความเข้าใจพื้นฐานของคนไทยที่มีต่อองค์ครุฑ จากความเชื่อทางพระพุทธศาสนาเป็นหัวใจหลัก ในพิพิธภัณฑ์ได้มีการออกแบบและสร้างสรรค์สถานที่เพื่อให้ผู้เข้าชมได้ทราบถึงความเป็นมาของครุฑตามตำนาน ทั้งในเชิงพุทธและพราหมณ์ และได้จัดให้มีพื้นที่การจัดแสดงองค์ครุฑที่อัญเชิญจากสาขาของธนาคารนครหลวงไทยมาไว้ยังพิพิธภัณฑ์ เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ครุฑกับสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ รวมทั้งเป็นแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ให้แก่เด็ก เยาวชน และประชาชนทั่วไปที่สนใจ
และเพื่อเทิดพระเกียรติและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้ ธนาคารธนชาต จึงได้สร้างห้องจัดแสดง “ล้นเกล้า จอมราชันย์” เพิ่มเติม เพื่อนำเสนอความเชื่อมโยงระหว่างองค์ครุฑและพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชให้แก่ผู้เข้าชม
